رضا شاه پهلوی درسال ۱۲۵۷ دراستان مازندران چشم به دنیا گشودند. نام پدرشان عباس علی ونام مادرشان نوش افرین بود.
رضا خان در سن ۱۵ سالگی به فوج قزاق ایران پیوست و توانست در سال ۱۲۹۷ با قدرت شخصیت ، شجاعت ، و تواناییهای رهبری خود به درجه سرتیپی برسد. وی در سال ۱۳۰۰ کودتأیی را رهبری کرد که در آن دولت شاه قاجار را خلع نمود و خود را به عنوان وزیر جنگ به سر کار گذشت (۱۳۰۲-۱۳۰۰). او در این مدت شورش قبیله ای را شکست داد و سپس نخست وزیر شد (۱۳۰۴-۱۳۰۲). رضا خان اشتیاق داشت که کمال آتاترک ایران بشود. او برقراری یک دولت غیر مذهبی جمهوری را که بتواند ایران را به سمت مدرنیته و پرورش ببرد ترجیح میداد. روحانیان شیعه نظر دیگری داشتند و مخالف جمهوری بودند و آن را با سوسیالیسم همبسته میدانستند که این ضد روحانیت بود. آنها در سال ۱۳۰۴ مصالحه سرنگون کردن خاندن قاجارو جانشین کردن خاندن پهلوی را که به رهبری رضا خان، که حالا رضا شاه پهلوی بود، قبول کردند.
رضا شاه یک دولت غیر نظامی تشکیل داد که در آن پایه های یک کشور مدرن ریخته شد. دولت توانست یک ارتش ملی، دانشگاه و مدرسه ، بانک ملی، تأسیسات اداری برای اجرا سیاستهای جدید، راه آهن ، باند هواپیما و جاده برای اتصال کشور را مستقر کند. نام کشور به طور رسمی به “ایران” تبدیل شد تا با گذشته خود قطعه رابطه کند. رضا شاه در مورد قرارداد نفت ایران با انگلستان به مذاکرات جدیدی نشست تا بتواند حل و فصل مالی بهتری را بدست بیاورد. او زنان ایرانی را از قید رها کرد و دستور داد تا همه ایرانیان در ملأ عام لباس به سبک غربی به تن کنند. وقتی روحانیان با این اصلاحات مخالفت کردند، شاه ارتش را فرستد تا نشان بدهد که دیگر قدرت از مرکز تهران اشأعه میشود و نه از علما در قم یا مشهد.
رضا شاه به مدت دو دهه به طرز موفقیت آمیزی منافع قدرتهای خارجی را که چشم به نفت ایران و موقعیت مرزی آن با خلیج فارس داشتند با تعادل انجام داد. ولی در مرداد ۱۳۲۰، انگلستان و شوروی به ایران حمله کردند تا بتوانند مانع تصاحب زمینها و خطوط راه آهن ایران توسط نازیها در آلمان بشوند. رضا شاه در ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ به نفع پسرش محمد رضا شاه پهلوی از تاج و تخت کناره گیری کرد و روزهای آخر عمر خود را در آفریقای جنوبی در تبعید به سر برد.
رضا شاه در طول زندگی خود چهار بار ازدواج کردند
خاندن پهلوی
اولین همسر: مریم خانم ۱۲۸۳ فوت شدند
فرزند: همدم السلطنه ۱۳۷۱-۱۲۸۲
دومین همسر: تاج الملوک ۱۳۷۱-۱۲۸۲
فرزندان:
شمس پهلوی ۱۳۷۵-۱۲۹۶
محمد رضا پهلوی ولیعهد ۱۳۵۹-۱۲۹۸
اشرف پهلوی ۱۳۹۵-۱۲۹۸
علیرضا پهلوی ۱۳۳۳-۱۳۰۱
نوه ها:
شهناز پهلوی ، خواهر ناتنی (۵ آبان ۱۳۱۹)
رضا پهلوی، ولیعهد (متولد ۹ آبان ۱۳۳۹)
فرحناز پهلوی (متولد ۲۱ اسفند ۱۳۴۱)
علیرضا پهلوی (۸ اردیبهشت ۱۳۴۵-۱۴ دی ۱۳۸۹)
لیلا پهلوی (۷ فروردین ۱۳۴۹-۲۰ خرداد ۱۳۸۰)
نتیجه ها:
نور پهلوی (۱۴ فروردین ۱۳۷۱)
ایمان پهلوی (۲۱ شهریور ۱۳۷۲)
فرح پهلوی (متولد ۲۷ دی ۱۳۸۲)
ایریانا لیلا پهلوی (متولد ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۱)
سومین همسر: توران قمر الملوک امیر سلیمانی ۱۳۷۴-۱۲۸۳
فرزند: غلامرضا پهلوی تولد ۱۳۰۲
چهارمین همسر: عصمت دولتشاهی ۱۳۷۴-۱۲۸۳
فرزندان:
عبدالرضا پهلوی۱۳۸۳-۱۳۰۳
احمدرضا پهلوی ۱۳۶۰-۱۳۰۴
محمودرضا پهلوی ۱۳۸۰-۱۳۰۵
فاطمه پهلوی ۱۳۶۶-۱۳۰۷
حمیدرضا پهلوی ۱۳۷۱-۱۳۱۱
پدر، عباس علی خان
مادر، نوش آفرین آیرملو
تولد، ۲۴ اسفند ۱۲۵۶
ایران ، آلاشت ، سواد کوه ، مازندران
فوت ، ۴ مرداد ۱۳۲۳(۶۶ سالگی در جوهانسبرگ ، آفریقای جنوبی)
خاکسپاری، مقبره رضا شاه در شهر ری ، تهران، ایران
دستاوردها و خدمات عمده رضا شاه پهلوی
مهم ترین بازدید رضاشاه، احیای گذشته پرافتخار پیش از اسلام ایران بود.
ایرانیان به لطف تازه از تاریخ گذشته خود می توانند از هر نوع احساس حقارت فراتر رفته، با اعتماد به نفس تازه یافته از پتانسیل و استعدادهای خود بهره ببرند و راه را برای پیشرفت و توسعه ایران هموار کنند. از دیگر خدمات و وسایل مهم رضاشاه می توان به موارد زیر خلاصه کرد.
حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی ایران.
لغو رژیم کاپیتولاسیون.
ایجاد قوه قضائیه مدرن و پایان دادن به نفوذ روحانیون در امور قضایی و حقوقی.
استقرار نظام آموزشی سکولار، ساخت مدارس جدید، دانشکده های تربیت معلم و سیستم دانشگاهی مدرن.
نوسازی و اصلاح بوروکراسی.
بسترسازی برای صنایع و کارگاه های مدرن.
ایجاد نظم مالی و مالیاتی مدرن.
ستور بی حجابی زنان به عنوان اولین گام در جهت تحقق آزادی ها و حقوق زنان، توانمندسازی دختران برای حضور در مدارس و دانشگاه ها و حضور آنان در عرصه های اجتماعی.
تامین اعتبار برای ایجاد زیرساخت های اقتصادی و اجتماعی کشور به ویژه سیستم ریلی کشور.
ارائه بورسیه تحصیلی برای دانشجویان جهت تحصیل در کشورهای پیشرفته جهت کسب دانش در زمینه های مختلف و خدمت به کشور خود.
